علائم اختلال اضطراب جدایی در کودکان و راهنمای والدین
اختلال اضطراب جدایی به عنوان یک مرحله طبیعی از رشد کودک شناخته میشود و به تدریج با افزایش سن و توسعه اعتماد به نفس کودک کاهش پیدا میکند. اما اختلال اضطراب جدایی در کودکی، نوجوانی یا جوانی تبدیل به یک چالش میشود. چرا که اهمیت اختلال اضطراب جدایی در این است که میتواند تأثیرات بلندمدتی بر روان و رفتار کودک بگذارد.
اختلال اضطراب جدایی چیست؟
اختلال اضطراب جدایی، که در کودکان و بزرگترها میتواند بروز کند، وضعیتی است که در آن یک فرد احساس اضطراب شدید و غیرمعمولی نسبت به جدا شدن از افرادی که به آنها وابسته است یا مکانهایی که برای او آشنا هستند را تجربه میکند.
صد البته که اختلال اضطراب جدایی در نوزادان نیز قابل مشاهده است، هرچند که در این سن بیشتر به صورت واکنشهای طبیعی به جدا شدن از والدین یا مراقبان اصلی بروز میکند. نوزادان معمولاً در حدود 6 تا 8 ماهگی شروع به نشان دادن نشانههای اضطراب جدایی میکنند.
چه علائمی نشان دهنده اختلال اضطراب جدایی در کودکان است؟
نشانه های اختلال اضطراب جدایی در کودکان به مجموعهای از علائم و رفتارها اشاره دارد که میتواند به شناسایی و درمان به موقع این اختلال کمک کند. این علائم میتوانند شامل علائم عاطفی و شناختی، علائم رفتاری، علائم احساسی و روانی باشد. در زیر به نمونههایی از این علامتها اشاره میکنیم:
علائم عاطفی و شناختی
- ترس شدید از ارزیابی منفی: کودک ممکن است از مواجهه با موقعیتهایی که در آنها ممکن است مورد قضاوت یا ارزیابی قرار گیرد، بترسد. این میتواند شامل ترس از صحبت کردن در جمع، ارائه سخنرانی در کلاس، یا حتی ارتباط با همسالان باشد.
- اضطراب فراگیر: کودک ممکن است به طور مداوم در مورد موقعیتهای اجتماعی مختلف مضطرب و نگران باشد، حتی اگر این موقعیتها تهدیدآمیز نباشند.
- احساس خجالت و ناتوانی: کودک ممکن است احساس کند که نمیتواند به خوبی از پس وظایف اجتماعی خود برآید و به شدت از اشتباه کردن در مقابل دیگران میترسد.
- خودانتقادی: تفکر منفی و انتقادی در مورد خود و نحوه عملکردش در موقعیتهای اجتماعی، مانند احساس ناتوانی یا نادرستی.
علائم رفتاری
- اجتناب از موقعیتهای اجتماعی: کودک ممکن است از شرکت در فعالیتهای اجتماعی، مانند مهمانیها، تولدها، یا حتی جمعهای کوچک خانوادگی اجتناب کند.
- بروز علائم جسمی: در موقعیتهای اجتماعی، کودک ممکن است علائم جسمی مانند عرق کردن، لرزش، درد معده، یا سردرد را تجربه کند.
- گوشهنشینی: ممکن است کودک تمایل داشته باشد که به تنهایی در گوشهای از اتاق بنشیند و از تعامل با دیگران پرهیز کند.
- سکوت و عدم مشارکت: در موقعیتهای اجتماعی، کودک ممکن است سکوت کند و از صحبت کردن و مشارکت فعال در گفتگوها خودداری کند.
********************************************************
چگونه روابط اجتماعی کودک را بالا ببریم
********************************************************
علائم احساسی و روانی
- افسردگی و ناامیدی: اختلال اضطراب جدایی میتواند منجر به احساسات افسردگی و ناامیدی در کودک شود، به ویژه اگر او احساس کند که نمیتواند بر اضطراب خود غلبه کند.
- ناراحتی و اضطراب: کودک ممکن است در موقعیتهای اجتماعی احساس ناراحتی و اضطراب شدید کند، که ممکن است بر عملکرد تحصیلی و روابط اجتماعی او تأثیر بگذارد.
- خجالت و احساس گناه: کودک ممکن است به دلیل عدم توانایی در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران احساس خجالت و گناه کند.
والدین یا مربیان ممکن است مجموعهای از علامتها را در یک کودک ببینند. به طور مثال کودک ممکن است به دلیل اضطراب اجتماعی، تلاش کند تا دلایل قابل قبول برای عدم حضور یا مشارکت در فعالیتهای اجتماعی ارائه دهد یا ممکن است به طور مکرر از موقعیتهای اجتماعی پیچیده و چالشبرانگیز اجتناب کند و به جای آن در موقعیتهای امنتر و راحتتر باقی بماند.
ذکر این نکته مهم است که با دیدن حداقل سه نشانه، اضطراب کودک قابل بررسی جهت تشخیص علمی است. این علائم میتوانند استرس بیش از حد هنگام جدایی از فرد وابسته یا فکر کردن به جدایی، نگرانی شدید و مداوم درباره از دست دادن فرد وابسته یا آسیب به فرد وابسته به دلیل بیماری یا آسیب یا نگرانی بیش از حد از وقوع رویدادی مانند ربوده شدن باشند. امتناع یا تردید مداوم از ترک خانه یا جدا شدن از فرد وابسته برای رفتن به کار یا مدرسه، ترس زیاد از بودن به تنهایی بدون فرد وابسته، امتناع از خوابیدن دور از خانه یا بدون فرد وابسته، کابوسها درباره جدایی از فرد وابسته، شکایات جسمی مانند سردرد، تهوع، یا استفراغ هنگام جدایی از فرد وابسته یا فکر کردن به جدایی برخی دیگر از این نشانهها هستند.
خوب است بدانید ترسهای مربوط به جدایی پایدار است، به این معنی که بیش از ۴ هفته در کودکان و بیش از ۶ ماه در بزرگسالان ادامه دارد. اضطراب مربوط به جدایی به قدری شدید است که منجر به مشکل در عملکرد در زمینههای اصلی زندگی، مانند محل کار یا مدرسه، میشود.
********************************************************
خرید کتاب کودک برای اضطراب جدایی
********************************************************
چرا شناسایی اختلال اضطراب جدایی در کودکان مهم است
شناسایی اختلال اضطراب جدایی در کودکان از این رو قابل اهمیت است که این اختلال میتواند تأثیرات قابل توجهی بر روی زندگی کودک و خانواده و در واقع آینده او داشته باشد. خوب است بدانید که اختلال اضطراب جدایی میتواند بدون درمان به مشکلات طولانیمدت تبدیل شود. اگر این اختلال به موقع شناسایی و درمان نشود، ممکن است در بزرگسالی به اختلالات اضطرابی یا افسردگی منجر شود. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی ممکن است در مدرسه یا در تعاملات اجتماعی دچار مشکل شوند. پس شناسایی و درمان به موقع میتواند به بهبود عملکرد تحصیلی و اجتماعی کودک کمک کند و سبب شود تا او به طور مؤثر در فعالیتهای اجتماعی و تحصیلی شرکت کند.
همانطور که گفته شد کودکان درگیر با این اختلال اغلب از موقعیتهای اجتماعی، فعالیتهای گروهی و حتی رفتن به مدرسه اجتناب میکنند. مشکلات خواب، اضطرابهای مکرر و سایر مشکلات جسمی و روانی از دیگر آسیبهای این اختلال است. درمان اختلال اضطراب جدایی در کودکان دبستانی میتواند به کودک کمک کند تا مهارتهای مقابلهای قویتری را یاد بگیرد و اعتماد به نفس خود را افزایش دهد. همچنین با درمان به موقع، کودک میتواند ابزارهای لازم برای مواجهه با موقعیتهای جدید و ناشناخته را یاد بگیرد و به رشد عاطفی و اجتماعی خود ادامه دهد.
********************************************************
********************************************************
چگونه می توان به کودکان در مدیریت اختلال اضطراب جدایی کمک کرد
مدیریت ترس از جدایی در کودکان نیازمند رویکردی جامع و حمایتی است که به کودک کمک کند تا با ترسها و اضطرابهای خود مقابله کند و مهارتهای اجتماعی و اعتماد به نفس خود را تقویت کند. در اینجا چند راهکار موثر برای کمک به کودکان در مدیریت ترس از گم شدن در کودکان آورده شده است:
ایجاد فضای امن و پذیرنده: به کودک اطمینان دهید احساسات و نگرانیهای او مورد احترام و توجه است. ایجاد فضایی امن و پذیرنده میتواند به کاهش اضطراب او کمک کند. با این راهکار کودک را تشویق کنید که احساسات و نگرانیهای خود را با شما به اشتراک بگذارد، بدون اینکه نگران قضاوت یا سرزنش باشد.
تمرین موقعیتهای اجتماعی: با کودک خود در موقعیتهای اجتماعی مختلف تمرین کنید. این میتواند شامل بازیهای نقشآفرینی، تمرین گفتگوها و برگزاری جلسات تمرین در خانه باشد.
تکنیکهای آرامسازی: تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن، و تمرینهای آرامش بخش میتواند به کاهش اضطراب کمک کند. کارت نفس بکش بگو یک از انتشارات کودک و نوجوان نردبان میتواند در این زمینه به کودک کمک کند.
آموزش مدیریت استرس: به کودک آموزش دهید که چگونه با استرس و اضطراب خود مقابله کند. این میتواند شامل تکنیکهای مدیریت زمان، تقسیم وظایف به بخشهای کوچکتر، و استفاده از استراتژیهای مقابلهای مثبت باشد. در این زمینه میتوانید از کتاب موشی و دلتنگی انتشارات نردبان کمک بگیرید.
مواجهه تدریجی با موقعیتهای اجتماعی: ابتدا کودک را در موقعیتهای اجتماعی کوچک و کمفشار قرار دهید و به تدریج او را به موقعیتهای بزرگتر و چالشبرانگیزتر معرفی کنید.
تشویق و پاداش: موفقیتهای کوچک کودک را تشویق کنید و به او پاداش دهید. این میتواند به تقویت اعتماد به نفس و انگیزه کودک کمک کند.
حمایت از طرف مدرسه: با مربیان و معلمان کودک در ارتباط باشید و از آنها بخواهید که از مشکلات اجتماعی کودک آگاه باشند و در صورت نیاز حمایتهای لازم را ارائه دهند.
مشاوره تخصصی: مراجعه به روانشناس یا مشاور میتواند به کودک کمک کند تا تکنیکهای مقابلهای مناسب را یاد بگیرد و مشکلات اضطرابی خود را مدیریت کند.
************************************************************************
با خرید کتاب کودک، به فرزندتان کمک کنید تا با ترس از گم شدن مقابله کند
************************************************************************
فراموش نکنید که ابتدا والدین باید از علائم و روشهای مدیریت اختلال اضطراب جدایی آگاه شوند و یاد بگیرند که چگونه از کودک خود حمایت کنند. بنابراین والدین میتوانند در جلسات درمانی شرکت کنند و از استراتژیهای ارائه شده در درمان پیروی کنند تا همسو با تلاشهای درمانی، کودک را حمایت کنند. با استفاده از این استراتژیها و تکنیکها، میتوانید به کودک کمک کنید تا مهارتهای لازم برای مدیریت اضطراب اجتماعی خود را به دست آورد و بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی او ایجاد کنید. خواندن کتابهای بسته مقابله با اضطراب دوری برای 3 ساله ها میتواند در این مسیر به کودک شما کمک کند. بهترین روش درمان اختلال اضطراب جدایی کودکان شامل ترکیبی از این روشهاست که با همکاری والدین، معلمان و متخصصان درمانی میتواند به بهترین نتایج منجر شود.