دلایل بهانه گیری کودکان و نحوه برخورد با آن

شما به عنوان یک والد وقتی صدای بهانه‌گیری را می‌شنوید، آن را به‌خوبی تشخیص می‌دهید. والدین ممکن است با شنیدن صدای جیغ یا نق زدن کودکشان در دلشان احساس ناخوشایندی کنند، اما بهانه‌گیری فقط به جیغ زدن و گریه کردن محدود نمی‌شود.

بهانه‌گیری در کودکان طبیعی است و گاهی اجتناب‌ناپذیر. این رفتار راهی است که کودکان برای بیان احساسات جدیدشان به کار می‌برند. شما نمی‌توانید به طور کامل جلوی بهانه‌گیری را بگیرید، اما می‌توانید راه حل هایی پیدا کنید که این موقعیت‌ها را مدیریت کنید.

ویژگی های کودک بهانه گیر

وقتی یک بزرگسال ناراحت است، می‌گوید: «من ناراحتم.» او می‌تواند احساساتش را توصیف کند، درباره دلایل ناراحتی صحبت کند و گاهی به‌طور منطقی آنچه را که تجربه می‌کند، پردازش کند. اما کودکان نمی‌توانند این کار را انجام دهند. وقتی ناراحت، ناامید یا غمگین هستند، نمی‌توانند این احساسات را برای والدین خود توصیف کنند، به جای آن، بهانه می‌گیرند.

کودکانی که حساس‌تر هستند ممکن است بیشتر بهانه بگیرند. آن‌ها احساساتشان را به‌طور عمیق‌تری تجربه می‌کنند و نمی‌توانند به هیچ روش دیگری جز بهانه‌گیری خودشان را ابراز کنند. در سنین پایین، حتی کوچک‌ترین ناامیدی‌ها ممکن است باعث فروپاشی احساسی در یک کودک شود.

در این راه لازم است بدانید که کودک بهانه گیر معمولاً با فریاد، گریه یا ابراز نارضایتی برای مسائل کوچک واکنش نشان می‌دهد، چرا که به جای بیان مستقیم احساسات یا خواسته‌های خود از بهانه‌گیری استفاده می‌کند. این کودکان معمولاً بی‌صبری نشان می دهند و در برابر تغییرات یا درخواست‌های والدین مقاومت می‌کنند. آن‌ها توجه زیادی به جزئیات کوچک و بی‌اهمیت دارند و نیازمند توجه و محبت بیشتر از اطرافیان هستند. درضمن ممکن است به‌طور پیش‌فرض انتظار واکنش منفی به درخواست‌هایشان داشته باشند. همان طور که گفتیم این ویژگی‌ها می‌تواند ناشی از ناتوانی در ابراز احساسات، نیاز به توجه بیشتر یا مشکلات در کنترل احساسات باشد.

********************************************************

آموزش احساسات به کودکان (اهمیت شناخت و کنترل احساسات)

********************************************************

علت بهانه گیری کودک در سنین مختلف

بهانه‌گیری در کودکان بسیار رایج است و معمولاً در سنین ۲.۵ تا ۴ سالگی به اوج خود می‌رسد. همه ما وقتی صدای بهانه‌گیری را می‌شنویم، به خوبی آن را تشخیص می‌دهیم. محققان این صدا را به‌عنوان نوعی بیان صوتی توصیف می‌کنند که معمولاً با زیر و بم بالاتر، شدت صدای بیشتر و آهنگ کُندتر نسبت به صحبت‌های عادی همراه است. این صدا اغلب شامل کشیده شدن حروف صدادار، تغییرات اغراق‌آمیز در زیر و بم و گاهی تن بیش از حد تو دماغی است.

بگذارید کمی ریزتر به این موضوع بپردازیم. بهانه گیری کودکان ۳ ساله در مرحله‌ای از رشد آنها آغاز می شود که توانایی ابراز احساساتشان محدود است و این باعث می‌شود از بهانه‌گیری به‌عنوان روشی برای بیان ناامیدی یا نیازهایشان استفاده کنند. در این سن، کودکان در حال تجربه تغییرات زیادی در رشد عاطفی و شناختی هستند. گاهی اوقات این تغییرات باعث سردرگمی و بهانه‌گیری می‌شود .در نظر بگیرید که کودکان ۳ ساله ممکن است نسبت به محرک‌های محیطی مانند صدا، نور یا حتی طعم غذا حساسیت بیشتری نشان داده و با بهانه‌گیری واکنش نشان دهند. در این سن، این کودکان هنوز وابستگی زیادی به والدین دارند و وقتی احساس کنند به اندازه کافی مورد توجه قرار نمی‌گیرند، بهانه‌گیری می‌کنند.

اما درمورد علت بهانه گیری در کودکان ۴ ساله باید گفت که این ماجرا معمولاً ناشی از تلاش آن‌ها برای بیان احساسات و نیازهایی است که هنوز نمی‌توانند به‌خوبی با کلمات توضیح دهند. این سن مرحله‌ای است که کودکان در حال یادگیری مهارت‌های ارتباطی هستند، اما گاهی اوقات احساس ناامیدی، خستگی، گرسنگی، یا نیاز به توجه باعث بهانه‌گیری می‌شود. در ضمن تغییراتی مانند رفتن به مهد کودک، آمدن خواهر یا برادر جدید، یا هر نوع تغییر در برنامه روزمره ممکن است باعث بهانه‌گیری آنها شود.

********************************************************

کتاب درباره بهانه گیری کودکان

********************************************************

بهانه گیری کودک سر غذا خوردن

اینکه کودکان خردسال در انتخاب غذاهای خود بهانه‌گیری می‌کنند -به این معنا که ممکن است طعم، شکل، رنگ یا بافت بعضی غذاها را نپسندند- موضوعی رایج است. همچنین طبیعی است که کودکان یک روز چیزی را دوست داشته باشند و روز بعد از آن بیزار شوند، از امتحان کردن غذاهای جدید خودداری کنند و میزان غذای مصرفی‌شان از روزی به روز دیگر متفاوت باشد.

این رفتارها به این دلیل اتفاق می‌افتد که انتخاب غذا -یا رد کردن آن- بخشی از فرایند رشد کودکان است. این یک راه برای کشف محیط اطرافشان و ابراز استقلال است. همچنین، اشتهای کودکان بسته به میزان رشد و فعالیت‌های روزانه‌شان بالا و پایین می‌رود. درنظر بگیرید که کودکان در سنین پایین تمایل دارند استقلال خود را نشان دهند و ممکن است با غذا نخوردن، این نیاز را ابراز کنند.

درضمن رفتار و الگوی غذایی والدین نقش مهمی در شکل‌گیری عادات غذایی کودک دارد. بنابراین اجازه بدهید فرزندتان در انتخاب یا آماده‌سازی غذاها مشارکت کند، مثلاً سبزیجات را بشوید یا غذا را تزیین کند. غذاهای جدید را با غذاهای آشنا ترکیب کنید و به مرور تغییرات را اعمال کنید تا پذیرش آن راحت‌تر شود. والدین می‌توانند با الگو بودن در مصرف غذاهای متنوع و عدم اعمال فشار بر کودک، این فرآیند را آسان‌تر کنند.

********************************************************

انواع مشکلات رفتاری رایج کودکان

********************************************************

چگونه با بچه های بهانه گیر رفتار کنیم

راه‌حل مطلقی برای درمان بهانه گیری کودک وجود ندارد. با این حال، می‌توان با استفاده از ابزارهایی، این رفتار را مدیریت کرد و کودک را برای موقعیت‌های تحریک‌آمیز آماده کرد.

مشاهده‌ی رفتار کودک

زمان و مکان بهانه‌گیری کودک را یادداشت کنید. ممکن است الگوهایی مشاهده کنید که در حالت عادی به چشم نمی‌آیند. به عنوان مثال، کودک شما ممکن است معمولاً در زمان غذا خوردن، خواب، یا بازی بهانه‌گیری کند، یا وقتی خسته یا تحت فشار است. این مشاهدات به شما کمک می‌کند دلیل اصلی بهانه گیری کودک را پیدا کنید.

آمادگی داشته باشید

آمادگی زمانی ممکن است که دلایل بهانه‌گیری را بدانید. وقتی متوجه شدید چه چیزی بهانه‌گیری کودک را تحریک می‌کند، راه‌هایی برای جلوگیری از این موقعیت‌ها پیدا کنید.

• اگر کودک قبل از غذا بهانه می‌گیرد، میان‌وعده‌های سالم آماده کنید تا او را تا زمان غذا آرام نگه دارید.
• اگر هنگام لباس پوشیدن بهانه می‌گیرد، موسیقی پخش کنید یا این فعالیت را به یک بازی تبدیل کنید.
• تلاش کنید یک برنامه‌ی روزمره داشته باشید و هرگونه تغییر در برنامه را به کودک اطلاع دهید.

اختصاص یک فضای مشخص برای بهانه‌گیری

اگر هیچ‌یک از روش‌ها کارساز نبود، مکانی را برای بهانه‌گیری کودک تعیین کنید. این مکان می‌تواند اتاق او یا یک فضای خصوصی باشد. کودک باید بداند که در این مکان می‌تواند بهانه بگیرد تا زمانی که آماده شود به‌طور آرام صحبت کند. این فضا دو نقش ایفا می‌کند:

• شما را از موقعیت جدا می‌کند و به شما فرصتی برای آرام شدن می‌دهد.
• مسئولیت را به کودک می‌دهد: وقتی بهانه‌گیری تمام شد، می‌تواند از این فضا خارج شود.

********************************************************

برای خرید کتاب کودک کلیک کنید

********************************************************

کلام آخر

در نهایت بدانید که الگوسازی رفتار مناسب ضروری است. چرا که کودکان از والدین خود تقلید می‌کنند. اگر شما احساساتتان را با کلمات بیان نکنید، کودک نیز با این مشکل مواجه خواهد شد. دراین میان به رفتار خود توجه کنید. اگر شما هنگام ناراحتی فریاد بزنید یا جیغ بکشید، در واقع به کودک نشان می‌دهید که بهانه‌گیری یک پاسخ طبیعی است.

در نظر داشته باشید کودکان وقتی واکنش می‌گیرند، به بهانه‌گیری ادامه می‌دهند. اگر بتوانید بهانه‌گیری را نادیده بگیرید، به کودک یاد می‌دهید که این رفتار راه مناسبی برای جلب توجه نیست. پس به‌جای اینکه به کودک بگویید بهانه نگیرد، به او یاد دهید چگونه احساساتش را بیان کند. کودکان معمولاً به دلیل ناتوانی در بیان احساسات بهانه می‌گیرند. با آموزش کلمات ساده و راه‌های مناسب برای بیان ناراحتی، می‌توانید به کودک کمک کنید تا به تدریج از بهانه‌گیری فاصله بگیرد.