تأثیر قصه صوتی بر تقویت مهارت شنیداری کودکان




امروزه یکی از مهمترین مهارتهای ارتباطی مهارت شنیدن است، مهارتی که اکتسابی است و لازم است که والدین مربیان، اطرافیان کودک به آن توجه کنند و قدمهای درستی برای تقویت آن بردارند. اما آیا میدانید چطور میتوان این مهارتها را تقویت کرد؟ آیا ابزارهای لازم برای تقویت مهارتهای شنیداری را میشناسید؟
یکی از بهترین ابزارها برای تقویت این مهارت، استفاده از قصههای صوتی است، زیرا کودکان را تشویق میکند با دقت به کلمات، جملات و روایت داستان گوش دهند. قصههای صوتی علاوه بر تقویت تمرکز، دایره واژگان و توانایی درک مطلب، تخیل و خلاقیت کودک را نیز پرورش میدهند.
والدین و مربیان میتوانند با انتخاب داستان مناسب، ایجاد محیط آرام برای گوش دادن و مشارکت فعال کودک در گفتگو درباره داستان، تأثیر این تجربه را دوچندان کنند.
مهارت شنیداری در کودکان یعنی چه؟
مهارتهای گوش دادن برای رشد کودکان حیاتی هستند و به آنها کمک میکنند مهارتهای ارتباطی خود را بهبود دهند و با دیگران ارتباط برقرار کنند. وقتی کودکان یاد میگیرند چگونه گوش دهند، توانایی درک و جذب اطلاعات آنها افزایش مییابد و همچنین ظرفیت آنها برای همدلی با احساسات و نظرات دیگران تقویت میشود. کمک به کودکان برای توسعه مهارتهای گوش دادن، روابط بهتر، افزایش اعتماد به نفس در ارتباطات و ایجاد پایهای محکم برای رشد عاطفی و اجتماعی آنها را فراهم میکند.
مهارتهای گوش دادن فراتر از شنیدن صداها هستند؛ این مهارتها شامل دریافت فعال، درک و پردازش آنچه دیگران میگویند میشوند. کودکان نیاز دارند یاد بگیرند چگونه بهطور مؤثر گوش دهند تا بتوانند تعامل مناسب داشته باشند، روابط بسازند و هوش عاطفی خود را توسعه دهند. وقتی کودکان مهارت گوش دادن را بیاموزند، نه تنها پیام گوینده را درک میکنند، بلکه احترام به نظرات و احساسات دیگران را نیز یاد میگیرند. این موضوع به نوبه خود مهارتهای ارتباطی و توانایی حل مسئله آنها را تقویت میکند.
آموزش مهارتهای گوش دادن به کودکان تمرکز آنها را افزایش میدهد، عملکرد تحصیلی را بهبود میبخشد و به آنها کمک میکند بهتر در جامعه ادغام شوند. علاوه بر این، این مهارت اعتماد به نفس در ارتباطات را افزایش میدهد و پایهای محکم برای رشد و توسعه کلی آینده آنها فراهم میکند.
چرا قصه صوتی برای تقویت شنیداری مؤثر است؟
کتابهای صوتی مهارتهای شنیداری را تقویت میکنند. وقتی کودکان به کتابهای صوتی گوش میدهند، باید به هر کلمه، جمله و فصل توجه کنند تا داستان را بفهمند. این تمرین مهارت پردازش شنیداری آنها را تقویت کرده و توانایی تمرکز روی زبان گفتاری را بهبود میبخشد. علاوه بر این، کتابهای صوتی معمولاً توسط گویندگان حرفهای خوانده میشوند که فرصتی برای کودکان فراهم میکند تا تلفظ و آهنگ کلام درست را بشنوند.
هنگام گوش دادن به کتابهای صوتی باید روند داستان را دنبال کنند، انگیزه شخصیتها را درک کنند و با ریتم نویسنده همراه شوند. این موضوع توانایی خوانندگان کودک و نوجوان را در فهم و یادآوری آنچه میشنوند تقویت میکند که مهارتی ارزشمند در محیطهای تحصیلی و اجتماعی است.
قصههای صوتی به کودکان کمک میکنند تا مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنند، زیرا با دقت به داستان گوش میدهند و یاد میگیرند افکار و نیازهای خود را بهتر بیان کنند. همزمان، شنیدن کلمات و عبارات جدید در متن داستان، دایره واژگان آنها را افزایش میدهد و نحوه تلفظ صحیح را هم آموزش میدهد. این ترکیب باعث میشود کودکان هم بهتر بفهمند و هم بهتر صحبت کنند.
چطور از قصه صوتی برای تمرین شنیداری استفاده کنیم؟
برای استفاده مؤثر از قصههای صوتی کودکانه در تقویت مهارتهای شنیداری کودکان، رعایت چند نکته کلیدی میتواند تأثیر چشمگیری داشته باشد. در ادامه، به بررسی این نکات همراه با منابع معتبر پرداخته میشود:
انتخاب قصه مناسب
انتخاب داستان و کتابی که متناسب با سن، علاقه و سطح زبانی کودک باشد، اهمیت زیادی دارد. برای مثال، کودکان کوچکتر ممکن است از داستانهای ساده و آشنا » لذت ببرند. در حالی که کودکان بزرگتر میتوانند از داستانهای ماجراجویانهای بهرهمند شوند. این انتخابها باید با توجه به سطح درک زبانی و علاقهمندیهای کودک صورت گیرد تا تجربه گوش دادن جذاب و مفیدی فراهم شود.
شرایط گوش دادن
ایجاد محیطی مناسب برای گوش دادن به قصههای صوتی میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت تجربه کودک داشته باشد:
محیط آرام و بدون حواسپرتی، زمانبندی مناسب و شرایط و نیاز کودک بسیار مهم است تا فرآیند گوش دادن به قصه اهداف غایی والد را دنبال کند. به طور مثال قصه صوتی برای خواب کودک طبعا به شیوهای ساخته شده و انتخاب داستان آن به گونهای است که برای این ساعات مناسب باشد.
مشارکت دادن کودک
مشارکت فعال کودک در فرآیند گوش دادن میتواند به درک بهتر و تقویت مهارتهای شنیداری او کمک کند:
پس از گوش دادن به داستان، از کودک بخواهید درباره شخصیتها، وقایع و پیامهای داستان صحبت کند. این کار به تقویت درک مطلب و حافظه کمک میکند. قبل از شروع داستان، از کودک بخواهید حدس بزند که چه اتفاقاتی ممکن است بیفتد. این فعالیت تخیل و توجه او را تقویت میکند. گوش دادن به قصههای صوتی بهصورت گروهی یا خانوادگی میتواند تجربهای اجتماعی و آموزشی برای کودک فراهم کند.
پیشنهاد چند قصه صوتی مناسب برای تقویت شنیداری
انتشارات نردبان علاوه بر انتشار کتابهای فیزیکی برای ردههای مختلف سنی، بسیاری از این کتاب ها را به صورت صوتی در اختیار مخاطبان خود گذاشته است. شما میتوانید برای دانلود رایگان قصه صوتی کودکانه به وبسایت انتشارات کودک و نوجوان نردبان سر زده و البته از کتاب های فیزیکی و صوتی در کنار هم بهره ببرید.
قصه صوتی از همه چیز بدم میآید!
کتاب از همه چیز بدم میآید! نوشته سو گریوز و ترجمه مریم رضازاده، با متن ساده و تصاویر جذاب به کودکان روشهای زیادی میآموزد تا با دیگران کنار بیایند و خشم خود را کنترل کنند تا احساس بهتری داشته باشند.
قصه صوتی همه مرا دوست دارند
گربه دانا پاسخ پرسشهای دخترک را ميداند. قبل از اينكه دخترک در خواب ناز فرو برود، بايد از حال افراد خانواده و دوستاني كه به فكر او هستند، باخبر شود. اين قطعه لطيف درباره مهر بدون چشمداشت، دعای قبل از خوابی است كه ميتوان بارها و بارها آن را برای بچهها خواند.
قصه صوتی پسر نامرئی
هیچکس به برایان محل نمیگذارد، انگار که نامرئی است. بازی نمیدهند و به جشن تولد دعوتش نمیکنند برای همین خیلی غصه میخورد تا اینکه یک روز دانشآموز جدیدی آمد توی کلاسشان و همه چیز تغییر کرد…
قصه صوتی خجالتیوزوروس
سوفی خجالتیوزوروس دایناسوری بسیار خجالتی است. او وقتی در مهمانیها با فرد جدیدی آشنا میشود، یا مجبور میشود برای همکلاسیهایش در کلاس صحبت کند، دستپاچه میشود، آیا روزی میرسد که او دیگر خجالتی نباشد؟
اشتباهات رایج والدین در استفاده از قصه صوتی
حتی اگر شما بهترین قصههای صوتی برای بچهها را نیز در دسترس داشته باشید گاهی ممکن است نیازهای کودکان را فراموش کنید و داستانهای طولانی و بدون وقفه را برایشان پخش کنید، که این میتواند برای کودک کسلکننده باشد.
نادیده گرفتن تنوع داستانها نیز باعث محدود شدن دایره واژگان و تخیل کودک میشود و تجربه شنیداری را کمتر جذاب میکند.
گوش دادن در محیط شلوغ و پر از حواسپرتی، تمرکز کودک را کاهش میدهد و مهارت شنیداری به درستی تقویت نمیشود.
بیتوجهی به مشارکت کودک، مثل پرسش و گفتگو درباره داستان، فرصت درک مطلب و تعامل را از بین میبرد.
پخش طولانی و بدون وقفه قصه صوتی ممکن است باعث خستگی کودک شود؛ بهتر است زمان شنیدن کوتاه و متناسب با سن باشد.
عدم همراهی والدین در تجربه شنیداری نیز تأثیر یادگیری را کاهش میدهد؛ پرسش، گفتگو و فعالیتهای مرتبط ضروریاند.
انتخاب داستان نامناسب با سن و علاقه کودک، میتواند باعث بیمیلی و سردرگمی او شود.
به یاد داشته باشیم که کتابهای صوتی وقتی با توجه به نیاز و شرایط کودک استفاده شوند، بهترین ابزار برای تقویت شنیداری و علاقه به کتابخوانی هستند.
جمع بندی
و در نهایت، زمانی که هنوز فرزند شما تجربهای از شنیدن داستانهای صوتی ندارد میتوانید تجربه شنیدن کتابهای صوتی را با کودک خود به اشتراک بگذارید.
و اگر این تجربه را با کودکتان از مدتها پیش داشتهاید به این فکر کنید که کودک شما کدام قصه را بیشتر دوست دارد و چرا؟ آیا تغییر خاصی بعد از استفاده از قصه صوتی در رفتار یا توجهش مشاهده کردهاید؟ اشتراک این تجربیات میتواند به سایر والدین و کودکان کمک کند.