رفتن به محتوای اصلی
نشان و فهرست لاک پشت پرنده

فهرست کتاب‌های لاک پشت پرنده و نشان آن چیست؟

در هر فصل فهرستی از بهترین کتاب‌های منتشرشده برای کودکان و نوجوانان، توسط گروهی از منتقدان و کارشناسان و نویسندگان فعال در حوزه ادبیات کودک و نوجوان تهیه می‌شود. این مجموعه بر اساس شیوه‌نامه‌ای از پیش تعیین‌شده و تحت عنوان فهرست لاک پشت پرنده منتشر می‌شود. به‌علاوه این کارشناسان به ‌صورت سالانه جایزه‌هایی را با عنوان نشان طلایی و نشان نقره‌ای، به کتاب‌های برگزیده اهدا می‌کنند. این فهرست حاصل همکاری مشترک موسسه شهر کتاب و فصلنامه تخصصی ادبیات کودک و نوجوان است که راهنمای بسیار خوبی برای اولیا و مربیان و مروجان کتاب‌خوانی برای کودکان و نوجوانان به شمار می‌رود.

آنچه که نشان لاک پشت پرنده را از دیگر جایزه‌های حوزه ادبیات کودک و نوجوان متمایز می‌کند، توجه کارشناسان و داوران حاضر در این رویداد به خواسته‌ها و نیازهای به‌روز کودکان و نوجوانان و عدم ساده پنداشتن دنیای پیچیده و منحصر به فرد آن‌هاست.

یک کتاب چگونه می‌تواند در فهرست لاک پشت پرنده قرار بگیرد؟

  1. ابداع سبک شخصی و منحصر به فرد و خلق جهانی تازه
  2. ایجاد هماهنگی میان فرم و محتوا از متن کتاب گرفته تا گرافیک و چاپ آن
  3. توجه به قابلیت‌های زبان و ادبیات فارسی و نوآوری در جهت بسط و گسترش آن
  4. ارتباط با تاریخ ادبیات کودک و نوجوان و سنت‌های آن
  5. ابداعات تازه در زمینه ادبیات کودک و نوجوان در ایران و جهان
  6. به رعایت اصل بی‌طرفی و عدم حمایت از دیدگاهی به‌خصوص
  7. عدم مطرح کردن موضوعاتی که ارزش‌های مردم و اقوام مختلف ایرانی را زیر سؤال می‌برد.
  8. مورد توجه قرار دادن هم‌زمانی زندگی کودکان ایرانی در جامعه جهانی
  9. مطرح کردن تفکر نقادانه، کاوشگرانه و پرسشگری
  10. احترام به تفاوت‌های فردی و یکسان نپنداشتن کودکان و توجه به احساساتشان
  11. پرهیز از ساده‌انگاری دنیای کودکان و توجه به خواسته‌ها و نیازهایشان
  12. احترام به ارزش‌ها و مفاهیمی چون صلح – امنیت – حفاظت محیط زیست – همدلی- گفت‌وگو و مخالفت با تبعیض نژادی و نابرابری‌ها

دسته‌بندی‌های لاک پشت پرنده کدام است؟

آثار منتشرشده در حوزه ادبیات کودک و نوجوان در پنج دسته‌بندی قرار می‌گیرند که شامل این موارد می‌شود: ادبیات، علمی و آموزشی، دین و علوم انسانی، هنر و سرگرمی و کتاب‌های مناسب کمتر از 5 سال

کتاب‌هایی که در هر فصل به این فهرست راه می‌یابند، در چهار گروه رده‌بندی می‌شوند:

  • آثاری به ارزش شش لاک پشت که بیشترین تطابق را با معیارهای مطرح شده دارد و مفاهیم خاصی را مطرح می‌کند و نکات ویژه‌ای در محتوای آن بیان شده است.
  • آثاری به ارزش پنج و چهار لاک پشت که به ترتیب هماهنگی‌های بالا و نسبی با معیارهای مطرح شده دارند.
  • آثاری به ارزش سه لاک پشت که تا حدودی از ارزش‌های ادبی برخوردارند و با معیارهای فرهنگی مطابقت دارند.

اصطلاحات و نکاتی که برای استفاده از این فهرست باید با آن آشنا باشید:

برای تعیین اینکه مخاطبان یک کتاب چه کسانی هستند از سه شیوه استفاده می‌شود: تعیین سن عددی، کیفیت کتاب‌خوانی و مقطع تحصیلی.

کیفیت کتاب‌خوانی خود شامل سه زیرمجموعه است:

  • پیشخوان (کتاب‌های مناسب کودکانی که هنوز خواندن و نوشتن نمی‌دانند.)
  • نوخوان ( کودکانی که به‌تازگی خواندن و نوشتن را کامل یاد گرفته‌اند و می‌توانند کتاب‌های کم‌حجم را خودشان به تنهایی بخوانند.)
  • خواننده مستقل (منظور کودکان و نوجوانانی است که مهارت مطالعه و خواندن در آن‌ها به طور کامل تقویت شده است.)

فهرست کتاب های لاک پشت پرنده


داوران جایزه لاک پشت پرنده چه کسانی هستند؟

تاکنون 41 فهرست لاک پشت پرنده منتشر شده و دهمین و آخرین دوره اهدای نشان لاک پشت پرنده در سال 1400 برگزار شده است. از جمله آثاری که در این دوره نامزد دریافت این نشان شدند می‌توان به کتاب آیا خرس بچه را دزدید؟ اثر نسرین نوش امینی و مجید صابری نژاد اشاره کرد.

از کسانی که در این دوره، داوری را به عهده داشتند می‌توان مهدی یوسفی – حمید اباذری – رویا میر غیاثی – محمود برآبادی – فرناز میرحسینی – شکوه حاجی نصرالله – فرمهر منجزی – مینا حدادیان – مریم محمدخانی – شیوا حریری – نلی محجوب – شادی خوشکار – علی اصغر سیدآبادی – گیسو فغفوری را نام برد.

چگونه کتاب در فهرست لاک پشت پرنده برگزیده می شود؟

جلسه‌های معمول هیئت داوران با حضور اکثریت اعضا تشکیل می‌شود و کتاب‌هایی که حداقل 3 نفر صلاحیتشان را تائید کنند، سه لاک پشت پرنده دریافت می‌کنند. برای دریافت لاک‌پشت‌های بیشتر باید اکثریت افراد حاضر در گروه داوران اثر را مورد بررسی و تأیید قرار دهند.

داورانی که خود در شرکت‌های نشر فعالیت دارند، نمی‌توانند کتاب‌های رسیده از آن جا را مورد بررسی و نظردهی قرار دهند. اگر داوران آثاری در زمینه ادبیات کودک و نوجوان منتشر کرده باشند، در بخشی جدا و خارج از داوری معرفی می‌شوند.

تهیه کتاب‌ها برای هیئت داوران بر اساس لیست موجود در خانه کتاب است. لازم به ذکر است اگر کتابی در یک فصل از لیست جا بماند، در فصل بعدی بررسی خواهد شد.

برای داوری و بررسی کتاب‌های تصویری و کتاب‌های منتشر شده در زمینه‌های تخصصی با کارشناسانی که عضو گروه داوران نیستند، مشورت می‌شود.

نشان لاک پشت پرنده به چه کتاب هایی تعلق می گیرد؟

سالانه به آثاری که با معیارهای لاک‌پشت پرنده بیشترین مطابقت را داشته باشند جایزه‌هایی تحت عنوان نشان لاک پشت پرنده اهدا می‌شود که پس از دریافت این نشان، ناشران می‌توانند آن را بر روی جلد آثار برگزیده چاپ کنند.

برای انتخاب کتاب‌هایی که نامزد و برنده این نشان می‌شوند، هر سال نشست‌های جداگانه‌ای توسط هیئت داوران برگزار می‌شود. این نشست‌ها زمانی به حدنصاب می‌رسند که حداقل دو سوم از کل جمعیت هیئت داوران لاک‌پشت پرنده در آن حضور داشته باشند.


کتاب های دارای نشان لاک پشت پرنده


شرایط دریافت نشان‌های طلایی و نقره‌ای لاک پشت پرنده

کتاب‌هایی که در مرحله نخست نامزد دریافت جایزه لاک‌پشت پرنده می‌شوند باید قبلاً در فهرست‌های فصلی حضور  داشته باشند. معمولاً آثار با ارزش شش و پنج لاک پشت می‌توانند نامزد دریافت نشان‌های طلایی و نقره‌ای شوند. نشان طلایی و نقره‌ای زمانی به یک کتاب تعلق می‌گیرد که دوسوم از جمعیت هیئت داوران حاضر در جلسه، به شایستگی آن اثر برای دریافت نشان رأی مثبت بدهند.

حداکثر 3 عنوان از کتاب‌هایی که بر اساس معیارهای لاک‌پشت پرنده به عنوان “پدیده” شناخته شوند نشان طلایی و کتاب‌هایی که “شایسته تقدیر” شناخته شوند، نشان نقره‌ای دریافت خواهند کرد.

هنگام انتشار لیست آثار برگزیده و شایسته دریافت نشان، داوران دلایل و معیارهای خود را برای انتخاب، منتشر می‌کنند.

در هشتمین دوره اهدای جایزه لاک‌پشت پرنده به آثار منتشر شده در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، کتاب شکارگاه عجیب اثر سمیرا آرامی و معصومه شایسته دریافت نشان نقره‌ای لاک‌پشت پرنده شناخته شد. این کتاب تصویری را شرکت انتشارات فنی ایران، کتاب‌های نردبان، در 28 صفحه منتشر کرده است.

برای این نوشته 0 نظر ثبت شده است

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برگشت به بالا
سبد خرید
  • هیچ محصولی در سبدخرید نیست.