بهترین کتاب های روانشناسی که نوجوانان باید بخوانند

دوران نوجوانی ازجمله پر چالش ترین دوران زندگی هر انسانی به شمار می‌رود. در این مدت ممکن است تعارضات و اختلافات بسیاری میان فرد نوجوان و اجتماعی که در آن زندگی می‌کند پیش بیاید، این اجتماع می‌تواند خانواده او باشد و یا مدرسه یا گروه‌های دیگری که عضو آن‌هاست.

 نوشتن برای این گروه سنی و مخاطب قرار دادن آن‌ها می‌تواند کار بسیار دشواری باشد چراکه باید هم باید دغدغه‌ها و روحیات نوجوانان را موردتوجه قرار دهد و هم به‌نوعی راهنما  و هدایتگر آن‌ها به سمت مسیر درست زندگی باشد. علاوه بر این باید مشکلاتشان را  بازتاب دهد و راهکار درستی پیش رویشان قرار دهد. به همین جهت است که کتاب‌های روانشناسی برای نوجوانان می‌تواند منبع مناسبی برای مطالعه آنان باشد.

چرا خواندن کتاب‌های روانشناسی نوجوانان مهم است؟

برای پاسخ به این سؤال بهتر است ابتدا بگوییم در اصل به چه علت مطالعه می‌تواند برای نوجوانان مفید باشد.

مطالعه کتاب در دوران نوجوانی به شکل‌گیری شخصیت انسان و قرار گرفتنش در مسیر رشد و کمال  کمک می‌کند. مطالبی که او در این دوره از زندگی‌اش یاد می‌گیرد تأثیر عمیق و پایداری بر زندگی آینده‌اش خواهد داشت و او می‌تواند راه و رسم بهتر زندگی کردن را یاد بگیرد و از مطالب آموزنده کتاب‌ها بهره ببرد.

روانشناسی از علومی نسبتاً جدید و نوین به شمار می‌رود که شاخه‌های مختلفی دارد و کسب اطلاعات درباره آن و مطالعه در این ارتباط خالی از لطف نیست. از جمله پرطرفدارترین کتاب‌ها در دهه‌ی اخیر کتاب‌هایی است که موضوعات آن مربوط به روانشناسی می‌شود چراکه به خودشناسی انسان، کنار آمدن و سازگاری با دیگران، تاب آوردن شرایط دشوار زندگی، مقابله با ترس‌های مختلف، مواجه مناسب با مشکلات زندگی، خود مراقبتی و… کمک می‌کند. مطالعه کتاب‌های روانشناسی هم در میان کودکان و نوجوانان و هم در میان والدینشان طرفداران بسیاری دارد. انتشارات فنی ایران، کتاب‌های نردبان هم در این زمینه کتاب‌های خوب و با کیفیت بالایی را منتشر کرده است که در ادامه به معرفی چند عنوان از این کتاب‌ها خواهیم پرداخت.

معرفی بهترین کتاب‌ها با محتوای روانشناسی برای نوجوانان

1. کتاب حرفت را بزن ولی با مردن راه بیا:

این کتاب را اسکات کوپر نوشته و جواد کریمی آن را به فارسی برگردانده است. در بخش‌های مختلف آن، نوجوانان روش‌هایی را خواهند آموخت که در صحبت کردن و تعامل با دیگران به کارشان می‌آید. آن‌ها می‌توانند این روش‌ها را که هرکدام نام یک پرنده خاص را در کتاب به خود اختصاص داده‌اند، در زندگی شخصی خود، در مدرسه، با دوست‌هایشان و یا با بزرگ‌ترهایشان تمرین کنند و از تجربیات و نظرات آن‌ها هم استفاده کنند.

در بخشی از این کتاب می‌خوانید:

یک راه دوری از دعوا ساده است: گوش دادن به دیگران. گوش دادن به دیگران نشانه احترام گذاشتن به دیگران است. همچنین باعث می‌شود خواسته یا نیاز آن فرد را بهتر درک کنی. فکر کن اگر دیگران به حرف‌های تو گوش ندهند چقدر ناراحت می‌شوی. وقتی مردم به حرف هم گوش نمی‌دهند، ممکن است با اختلاف پیدا کنند یا اختلافشان بیشتر شود.

2. کتاب چه باید بکنی وقتی وحشت زده و نگرانی:

این کتاب نوشته جیمز جی کریست است و بهناز کمالی آن را به فارسی برگردانده است. مطالبی که در این کتاب جمع‌آوری و نوشته شده راجع به ترس و نگرانی است. اگر نوجوانی همیشه یا گاهی دچار این احساسات می‌شود بهتر است این کتاب را حتما مطالعه کند چراکه نویسنده این اثر به‌عنوان یک روانشناس کودک و نوجوان فعالیت می‌کند و آنچه در این کتاب نوشته، بر اساس تجربیاتش از کار با این گروه‌های سنی است.

در بخشی از این کتاب می‌خوانید:

یادداشت احساسات مفید است. هنگام نوشتن احساساتت فرصت داری آن‌ها را بهتر درک کنی. افکار و احساسات حتی بدون آگاهی تو روی کاغذ می‌آید. ممکن است با خودت فک کنی: وای فکر نمی‌کردم چنین حسی داشته باشم.

3. کتاب دنیا که به آخر نرسیده:

این کتاب اثر زویی و ایوان استرن و الن سو استرن است که توسط زنده‌یاد امیرحسین میرزاییان به فارسی برگردانده شده. این اثر راهنمایی است برای کنار آمدن با متارکه والدین که توسط خواهر و برادری نوجوان به نگارش درآمده‌است. بیشتر احساساتی که کودکان و نوجوانان بعد از طلاق والدین با آن روبه‌رو می‌شوند در همه جای دنیا مشترک است، اما شیوه برخورد و مواجه اطرافیان دوستان آن‌ها با این اتفاق در فرهنگ‌های مختلف اهمیت بالایی دارد.

احتمالاً بیشتر کودکان و نوجوانان، خود را برای جدایی پدر و مادرشان تقصیرکار می‌دانند و در عین حال والدین هم در بیشتر مواقع به خاطر فرزندان هم که شده سعی می‌کنند از متارکه اجتناب کنند. بااین‌حال فرایند طلاق گاهی می‌تواند باعث محافظت از کودکان در برابر تنش‌های خانوادگی و اضطراب بشود. مطالعه این کتاب به فرزان کمک می‌کند تا جدایی والدین را تاب بیاورند و متوجه شوند که تنها آن‌ها نیستند که در زندگی با این مسئله باید کنار بیایند.

در بخشی از این کتاب می‌خوانید:

اینکه به گذشته نگاه کنی و بگویی می‌دانی این بخشی از زندگی من بود و حالا که آن را کنار بقیه بخش‌ها می‌گذارم می‌بینم خیلی هم خوب بوده‌ام، کار آسانی است. اما همان موقع، گذشتن از این حس که دنیا دارد به آخر می‌رسد و رسیدن به این‌که همه چیز روبه‌راه است، نیاز به زمان و تلاش زیادی دارد. یادت باشد که وقتی بابا و مامان می‌گویند همه چیز درست می‌شود، تقریباً دارند با صدای بلند به خودشان قول می‌دهند که تمام تلاششان را برای این کار بکنند. پس چرا نگذاریم تلاششان را بکنند؟

4. کتاب کنار آمدن با دیگران:

این اثر نوشته و ترجمه زنده‌یاد امیرحسین میرزاییان است و هشت فصل دارد و از بهترین کتاب های روانشناسی مناسب نوجوانان است که توسط انتشارات نردبان منتشر شده است . نویسنده کتاب هرکدام از این فصل‌ها را یک قدم می‌نامد و خواننده با برداشتن هریک از این قدم‌ها یاد می‌گیرد که با احترام و قاطع سخن بگوید و بدون اینکه اوضاع را بدتر کند، از حق خودش دفاع کند. از دیگر مهارت‌هایی که با مطالعه این کتاب خواهید آموخت می‌توان به توانایی گوش دادن به حرف دیگران، صحبت درباره مشکلات، کنترل خشم و اضطراب، حفظ سلامتی و روش‌های ایجاد آرامش در دنیای اطراف اشاره کرد.

در بخشی از این کتاب می‌خوانید:

هر مشکلی راه‌حل‌های زیادی دارد، اما اکثر اوقات ما فکر می‌کنیم فقط یک راه‌حل وجود دارد یا اصلاً راه‌حلی در کار نیست. در حالی که حقیقت درست برعکس این موضوع است. اگر ذهنتان را پذیرا نگاه دارید میلیون‌ها فکر و ایده به نظرتان می‌رسد. دفعه‌ی بعد که گرفتار درگیری شدید از مغزتان بخواهید حداقل سه راه‌حل برای شما پیدا کند. البته باید به افکار و ایده‌های طرف مقابلتان نیز گوش کنید.

5. کتاب شکست سکوت:

ماری شالر یکی از قربانیان کودک آزاری است که در این کتاب اتفاقاتی که برایش رخ داده را بازگو می‌کند و از تلاش‌ها و مقاومتش برای کنار آمدن با این اتفاق می‌گوید. در این کتاب نوشته شده است که بیشتر کودکانی که مورد سوء استفاده قرار می‌گیرند، این آزار را توسط آشنایان و افراد مورد اعتماد خود و خانواده‌شان دیده‌اند. هدف اصلی نویسنده از نگارش این کتاب آگاهی بخشی است و اینکه به قربانیان بگوید تنها نیستند.

6. کتاب کارت قرمز برای خشم:

این کتاب نوشته جنیفر سایموندز و ترجمه بهناز کمالی است که به‌عنوان یک راهنمای مدیریت خشم برای کودکان و نوجوانان کاربرد دارد. شناخت موقعیت‌های رایج خشم برانگیز، پذیرش مسئولیت اشتباهات، شناسایی راه‌های مفید برای کنترل خشم، آگاهی از نحوه مخفی کردن احساسات تأثرآور، تبدیل اعضای گروه به افرادی صلح‌طلب، شناخت نحوه‌ی ابراز خشم افراد خانواده و شناخت و نتایج منفی قلدری کردن از مطالبی است که در این کتاب توضیح داده شده است.

با مطالعه این کتاب شما می‌توانید در گروه‌هایی که عضوشان هستید احساس امید و اطمینان ایجاد کنید، احساسات خود را به‌راحتی بیان کنید، مراحل کنترل خشم را یاد بگیرید، ایده‌هایی برای برقراری صلح جهانی به دست آورید، نتیجه طبیعی هر انتخاب را بررسی کنید و در انجام مهارت‌های واقع‌بینانه و مثبت برای حل مشکلات ارتقا پیدا کنید.

7. کتاب امان از این چیزها:

ترور رومین در این کتاب از نگرانی‌ها و مشکلاتی که کودکان و نوجوانان ممکن است در دوران تحصیل با آن سروکار داشته باشند و راهکارهای مقابل با آن‌ها می‌گوید. این کتاب 5 بخش اصلی دارد و درواقع شامل 5 جلد کتاب جداگانه می‌شود که شامل عناوین زیر هستند:

• 1. امان از دست امتحان
  2. امان از دست مشق شب
  3. امان از دست نگرانی
  4. امان از دست دار و دسته‌های مدرسه
  5. امان از دست زورگوها

در بخشی از این کتاب می‌خوانید:

اگر هنوز خوب بلد نیستی که چطور با دیگران رفتار کنی، مهارت‌هایت را در برقراری ارتباط با دیگران بیشتر کن تا مثل آهن‌ربا آن‌ها را به خودت جذب کنی. می‌پرسی چطور؟ به کسانی که می‌بینی لبخند بزن. زیاد بخند. از خودت اعتماد به نفس نشان بده. با همکلاسی‌هایت مهربان باش. به حرف معلم‌هایت گوش بده. از این که خودت باشی نترس. این طوری همه را به سوی خودت جلب می‌کنی و حتی ممکن است محبوب همه بشوی.

---

کتاب های روانشناسی برای نوجوانان

---

کتاب های روانشناسی به نوجوانان چگونه کمک می کند؟

مطالعه این گونه کتاب‌ها باعث می‌شود نوجوانان بتوانند نقاط مثبت و منفی شخصیت خود را پیدا کنند و در واقع به نوعی خودشناسی دست پیدا کنند. همان طور که مشخص است دوران نوجوانی می‌تواند همچون پلی باشد به سوی زندگی آینده هر انسانی. پس نوجوانان بر اساس مطالعه‌هایی که در این دوران انجام می‌دهند، باعلاقه و تمایلات و استعدادهایشان آشنا می‌شوند و به این ترتیب مسیر خود را در زندگی پیدا می‌کنند و به هویت و شخصیتشان شکل می‌دهند.

از آنجایی که در دوران نوجوانی بیشتر اوقات عقل و منطق جای خود را به احساسات می‌دهد، کتاب‌های حوزه روانشناسی و خودشناسی به نوجوان کمک می‌کند تا بهتر تصمیم‌گیری کند و جوانب مختلف تصمیم‌هایی که می‌خواهد در زندگی بگیرد را بسنجد، به‌علاوه بهتر می‌تواند نظرات و صحبت‌های اطرافیان و بزرگ‌ترهایش را درک کند و متوجه حسن نیت آن‌ها بشود.

مهم‌ترین نکته‌ای که در مطالعه کتاب های روانشناسی برای نوجوانان وجود دارد این است که صرفاً نباید به مطالعه این آثار بسنده کرد، بلکه عمل به توصیه‌ها و راهکارهایی که گاهی اوقات در چنین کتاب‌هایی نوشته شده، برای بهبود روند زندگی و دستیابی به موفقیت، بسیار اهمیت دارد.